Nos i przepona – stworzone do zdrowego oddychania
2014-12-03, News24.pl
Szczególną rolę w oddychaniu pełni nos – genialnie skonstruowany i wspaniale wyposażony przedsionek do dróg oddechowych.
Następnie powietrze pokonuje drogę przez krtań i tchawicę do oskrzeli, aby na końcu dotrzeć do płuc. U ich podstawy znajduje się z kolei przepona – mięsień, dzięki któremu oddychamy. Jak więc zdrowo oddychać w pełni wykorzystując tak przemyślą aparaturę?
Oddychaj przez nos
Nos przede wszystkim ogrzewa wdychane powietrze - nawet do 35 stopni, co jest szczególnie ważne w zimne dni. Dzieje się tak dzięki gęstej sieci naczyń krwionośnych w błonie śluzowej nosa.
Pełni on także wraz z zatokami rolę nawilżacza, dzięki czemu unikamy podrażnienia dróg oddechowych przez suche, zimne powietrze. Kolejna rola nosa to filtrowanie – największe zanieczyszczenia są wyłapywane przez włoski, mniejsze przez komórki rzęskowe, które mają konstrukcję mikroskopijnych miotełek.
To jeszcze nie wszystkie cudowne urządzenia w naszym nosie, bo rzęskom pomagają komórki tubkowe wydzielające śluz, do którego przyklejają się potencjalnie niebezpieczne mikroby i cząsteczki kurzu lub pyłu, również pyłki roślin. Niestety oddychanie przez usta nie zapewnia nam tak wspaniałego uzdatniania powietrza. Dlatego też wysuszone, chłodne powietrze wdychane ustami podrażnia gardło, a to z kolei powoduje miejscowe osłabienie bariery ochronnej i ułatwia atak wirusów i bakterii. Oddychanie przez usta dodatkowo powoduje zmniejszenie pracy mięśni oddechowych.
Dlaczego w czasie praktyki jogi należy oddychać przez nos mówi nauczyciel jogi metodą Iyengara- Grzegorz Węgłowski:
„Praktykując jogę, zwracamy uwagę na stan ciała, umysłu i oddechu. Ważne jest by podczas praktyki oddychać nosem. Do ciała wprowadzamy wtedy nie tylko powietrze, ale również i energię (prana). Prana płynie przez ciało kanałami - nadi, a one mają swój początek w nosie (sushumna, ida i pingala).”
Dbaj więc o nos, jeżeli to możliwe nie przebywaj zbyt długo w klimatyzowanych lub zadymionych pomieszczeniach.
Wieszaj na kaloryferach nawilżacze powietrza. W czasie kataru używaj wyłącznie jednorazowych chusteczek i stosuj tylko naturalne preparaty, zawierające sól morską i olejki eteryczne (np. Aspecton).
Krople i spraye obkurczające błonę śluzową mogą powodować jej uszkodzenia, stąd już prosta droga do osłabienia bariery ochronnej nosa lub chronicznego kataru.
Oddychaj przeponą
Ciekawe jest, że dzieci do czwartego roku życia oddychają prawidło, potem zatracamy naturalną umiejętność głębokiego oddychania. Większość ludzi nie używa aktywnie przepony, dotyczy to szczególnie kobiet. Efekt? Niedotleniony organizm, zmęczenie, bóle głowy, szara, wiotka cera. Podczas modelowego wdechu przepona obniża się i robi miejsce dla powiększających się płuc, używamy więc płuc w pełni (obniżona pojemność płuc to oddychanie ich częścią). Z kolei przy wydechu przepona pomaga wypchnąć z płuc powietrze nasycone dwutlenkiem węgla.
Jak możesz sprawdzić czy aktywnie korzystasz z przepony?
Połóż delikatnie jedną rękę na klatce piersiowej, drugą na brzuchu, poniżej mostka – tam znajduje się przepona. Jeżeli ręka na przeponie nie unosi się, zapewne oddychasz zbyt płytko. Dlaczego to takie ważne? Płytki, nieregularny oddech jest zazwyczaj objawem napięcia i stresu. Kiedy oddech jest długi i spokojny, jesteś zrelaksowany i pewny siebie. Na szczęście można wyćwiczyć głębokie i harmonijne oddychanie, dzięki czemu możemy wprowadzić nasze ciało w stan spokoju i rozluźnienia, a także obniżyć ciśnienie krwi.
„W pogłębieniu oddechu pomogą ćwiczenia oddechowe i aktywność fizyczna, w tym taniec, mówi Olga Mieszczanek - terapeutka tańcem i nauczycielka movement medicine. Taniec jest fantastyczną aktywnością, wzmacniającą całe ciało i aktywizującą przeponę, zajęcia tańca terapeutycznego dodatkowo uwalniają emocje, harmonizują i doskonale regulują oddech.”
Nauczyciel jogi Grzegorz Węgłowski proponuje ćwiczenia oddechowe oparte na starohinduskiej sztuce oddechu - pranayama.
Najważniejsza jest świadomość oddechu.
Rozpocznij od obserwacji swojego naturalnego oddechu. Poczuj gdzie w klatce piersiowej zaczyna się wdech, obserwuj pauzę i wydech. Nie trwaj na siłę, obserwuj. To najprostsze ćwiczenie, które uspokoi Twój umysł i odpręży ciało.
Naucz się oddychać przeponą i rób ćwiczenia oddechowe.
Wybierz formę ruchu, którą lubisz najbardziej, pamiętaj, że najważniejsza nie jest moc treningów, ale ich regularność.